Текст — 2022 жылдың өткен кезеңінде Облыстық жедел жәрдем станциясына 18 жасқа дейінгі балалардың химиялық заттармен, улы газдармен және уланулармен улануы бойынша 72 шақырту (2021 – 51 жағдай) түскен. Көмек көрсетілгеннен кейін балалар одан әрі бақылау үшін ауруханаларға жеткізілді.
Неліктен улану қауіпті? Улану – химиялық этиологияның жедел патологиялық жағдайы, ағзаға улы заттың белгілі бір критикалық мөлшері, яғни ағзалар мен жүйелердің жұмысының бұзылуына әкелетін, өмірге қауіп төндіретін зат.
Баланың әкпен улануы ішкі ағзалардың термиялық күйіктеріне әкелуі мүмкін.
Сөнбеген әк күйігі - бұл терінің беткі және терең қабаттарының және шырышты қабаттардың күйдірілуімен сипатталатын химиялық жарақат. Кальций оксиді май және ақуыз қосылыстарын эмульсиялайды. Теріге сөндірілмеген әкпен жанасу ауыр жарақатқа әкелуі мүмкін.
Кальций оксиді сілтілер сияқты әрекет ететін негізгі оксидтерге жатады. Эпителиймен байланысқан кезде белоктар қатпарланбайды, сондықтан жарақат орнында қышыма пайда болмайды. Осыған байланысты әк тек эпидермисті ғана емес, сонымен қатар оның астындағы тіндерді - дерманы, тері астындағы майды, бұлшықеттерді және т.б.
Балада әктің күйіп қалуының белгілері: сілекей ағу, дисфагия, ауыз қуысында, кеудеде, іште, бас ауруы.
Улану кезінде зардап шеккен балаға шұғыл көмекті дұрыс көрсету өте маңызды.
Сөнбеген әкпен күйген жағдайда әк бөліктері дәке немесе мақта тампонымен жойылады, содан кейін зардап шеккен аймақты сумен емес, 15 лимон қышқылы ерітіндісімен көп мөлшерде жуады, өйткені сөндірілмеген әктің сумен әрекеттесуі нәтижесінде, жылу бөлінеді, бұл зақымдану тереңдігін арттырады; 20% қант ерітіндісі бар лосьондар да әкті бейтараптандыру үшін қолданылады.
Мәселен, оқиға ағымдағы жылдың 30 мамырында болған. Сағат 20.05-те жедел жәрдем станциясына 1 жас 2 айлық балаға шақырту түсті. Шақыру себебі: бала әк жеген (өшірілген әк) Диагноз: улы затпен улану.
Шақырудың 2-ші категориясы анықталған. Шақыруға фельдшер В.Нестерев пен М.Кенжебаев бар жедел жәрдем бригадасы жіберілді. Бригада шақыруды дер кезінде қалдырды. Бақытымызға орай, балада ауыз қуысының күйіп қалуының ауыр белгілері байқалмаған. Бала дәрігер-педиатрдың бақылауына алу үшін көпсалалы облыстық балалар ауруханасына жеткізілді.
Құрметті Ақмола облысының тұрғындары, балаларды қараусыз қалдырмаңыздар. Зиянды қауіпті заттарды балалардың қолы жетпейтін жерде сақтаңыз.
Бұл сіздің балаңызды апаттан құтқарады!